Kepler Yasası Maddeleri
İçindekiler [göster]
Kepler Yasası Maddeleri Nelerdir?
Kepler Yasası Maddeleri. Kepler, bilinen her şeyi kapsayan ve bunlar arasında mutlak bir uyum sağlayan bir sistemin var olduğunu düşünüyordu. Kepler yasası, Brahe’nin notlarını ve gözlemlerini inceledikten sonra gezegenlerin dairesel yörüngeler üzerinde ve muntazam hızla dolandıklarını öngören temel prensibi terk ederek, kendi adıyla anılan üç yasayı ortaya koydu.
1577 yılında Avrupa semalarında kendini gösteren kuyruklu yıldız, birçok Avrupalı astronomla birlikte, o zamanlar henüz çocuk olan Kepler’i de fazlası ile etkilemişti.
Birinci yasa: Gezegenlerin yörüngeleri elips şeklindedir
Brahe’nin verdiği görevle ilk çalışmalarına Mars üzerine başlayan Kepler, gezegenin dönüşünü dairesel bir yörüngeye oturtmaya çalıştığında Mars’ın sadece iki kez bu yörünge üzerinde bulunduğunu; ancak diğer konumlarda Mars’ın yörünge içerisinde olduğunu belirledi. Bunun üzerine daire dışındaki eğrileri kullanmaya başladı ve Mars’ın, güneş etrafında bazen yavaş bazen de hızlı dolandığını keşfetti. Ancak dairesel bir yörüngede gezegenin hızının tüm konumlarda aynı olması gerekiyordu. Buna göre Mars’ın yörüngesi daire şeklinde değildi. Bunun üzerine Kepler, Mars’ın ve dolayısıyla diğer gezegenlerin yörüngelerinin eliptik olduğunu buldu ve ilk yasasını belirledi: “Yerküre de dâhil olmak üzere tüm gezegenler, odak noktasında Güneş’in bulunduğu bir elips yörünge üzerinde dolanmaktadırlar.”
Kepler bu ilk yasası ile o zamana kadar daire olarak bilinen gezegen yörüngelerinin elips olduğunu ortaya çıkardığından, daha önce buna göre yapılan hesaplamalardaki tüm sapmalar artık tamamen ortadan kalkmış oluyordu.
İkinci yasa: Gezegenler, eşit zamanlarda eşit alanları tarar
Kepler’in eliptik yörünge kuramı, gezegenlerin bu yörüngelerde hangi hızla yol aldığı sorusunu da beraberinde getirdi. Buna göre yeniden yaptığı hesaplamalarda gezegenlerin, Güneş’e yakın olduklarında hızlı, uzak olduklarında ise yavaş hareket ettiklerini belirledi. Kepler, böylelikle gezegenlerin, eşit zamanlarda eşit alanları taradığı şeklindeki ikinci yasasını da böylece belirlemiş oluyordu: “Güneş’le gezegeni birleştiren doğru parçası, eşit zamanlarda eşit alanlar tarar.”
Üçüncü yasa: Gezegenlerin periyotlarının karelerinin, Güneş’e olan uzaklıklarının küplerine oranı birbirlerine eşittir
Kepler iki önemli yasasını 1609 yılında Yeni Gökbilim adlı eserinde yayınladı. Çalışmalarını sürdüren ünlü astronom, gezegenlerin periyotları (güneşin etrafında bir kez dönmeleri) ve uzaklıkları arasında da bir ilişki tespit etti. Armonik Yasa olarak da bilinen üçüncü yasa da böylece ortaya çıkmış oluyordu: “Bir gezegenin Güneş çevresindeki dönüş süresinin karesi, o gezegenin güneşe olan ortalama uzaklığının küpüyle orantılıdır. Bu oran her gezegen için sabittir ve r3/t2 değerine eşittir.”
Kepler üçüncü yasasını da 1619’da ‘Dünya’nın Uyumu’nda yayımladı. Bu yasası, Newton’un genel çekim yasasını bulmasını sağlayacaktı. Kepler’in bulduğu yanıtlar ve ortaya koyduğu yasalar, gezegen sistemiyle ilgili kuvvet yasalarının saptanması için kılavuz olmuş ve Kopernik’i haklı çıkarmıştı.