Harvard Sınıflandırma Sistemi

Harvard Sınıflandırma Sistemi Hakkında Bilgi

Harvard sınıflandırma sistemi, yıldızla­rın, tayflarından yararlanarak sıcaklıklarına göre gruplandırılması yöntemidir. 1860’larda italyan astronom Angelo Secchi, yıldızları tayflarına göre dört sınıfta topladı. 1880’lerde ise Harvard’da hazırlanan Henry Draper Catalogue’un (Henry Draper Kata­logu) düzenlenmesi sırasında yeni yıldız türleri bulundu ve Secchi’nin sınıflandırması daha ayrıntılı duruma getirilerek her yıldız grubunun belirli bir harfle gösterilmesine geçildi. Ama sonradan yıldızlar sıcaklıkları­na göre yeniden gruplandırıldı ve sonuçta yıldız tipi sıralaması, sıcak yıldızlardan so­ğuk olanlarına doğru W,0,B,A,F,G,K,M biçimini aldı. Bu sıralamaya sonradan, çok soğuk yıldızları kendi içinde ayıran R,N,S grupları da eklendi. Novalar Q harfiyle, herhangi bir sisteme kolayca yerleştirilemeyen “özel” yıldızlar ise P harfiyle gösterilir.

Her grup ayrıca kendi içinde, sıcaktan soğuğa doğru 0’dan 9’a kadar değişen alt- gruba ayrılır. Bu sıralamadaki sıcak yıldızla­ra kimi zaman erken tip, daha soğuk yıldız­lara ise geç tip yıldızlar da denir. W harfiyle gösterilen Wolf-Rayet yıldızla­rının yüzey sıcaklığı 80.000 K ve daha üstündedir. O tipi yıldızlar ise beyaz yıldız­lardır; bunların yüzey sıcaklığı 50.000 K’nin üzerindedir ve tayflarında belirgin biçimde iyonlaşmış helyum çizgileri görülür. B tipi yıldızlarda en yüksek yüzey sıcaklığı 25.000 K civarındadır, ama bunların tayfında iyon­laşmış helyum çizgileri çok belirgin değildir. Yüzey sıcaklıkları 11.000 K’ye kadar olan A tipi yıldızların tayfında hidrojen çizgileri belirginleşir, helyum çizgileri kaybolur. F tipi yıldızların yüzey sıcaklığı 7.000 K civa­rındadır ve tayflarında çok sayıda metal çizgisi görülür. G tipi yıldızların en yüksek yüzey sıcaklığı 6.000 K kadardır; Güneş bu gruptandır. K yıldızlarına portakal renkli yıldızlar denir ve yüzey sıcaklıkları 4.000­5.000 K arasındadır. M tipi yıldızlar kırmızı yıldızlar adını alır ve yüzey sıcaklıkları 3.000 K civarındadır; bunların tayflarında belirgin titan oksit çizgilerine rastlanır. Ek gruptan R tipi yıldızların yüzey sıcaklığı 2.000-3.000 K arasındadır ve tayflarında karbon çizgileri bulunur. N tipi yıldızlar da R tipindekilerine benzer ama bunların tayfındaki mavi ve mor bölgeler daha zayıftır. S tipi yıldızlar ise M tipi yıldızları andırır, ama bunların tayfında titan oksit yerine zirkonyum oksit çizgileri­ne rastlanır.