Spinal Kord Yaralanmaları

Spinal Kord Yaralanmaları herhangi bir sebeple omurilikte zedelenme olmasıdır. Bu zedelenme genellikle darbe alınması halinde gerçekleşir.

Spinal Yaralanmanın Tespiti

Spinal yaralanması olan hastaların ilk bakısı hastanın yaşamının geri kalanını normal veya sakat olarak sürdürmesini etkileyeceği için çok önemlidir. Kaza sonrasında hastanın yaşam kalitesini etkileyen birkaç yaralanma tipinden biri olduğu düşünüldüğünde, omurilik yaralanması / şüphesi olan hastalara müdahale eden peramediklerin bilgili ve tecrübeli olmaları gereklidir.

Omurilik beyin ve vücudun diğer organları arasında sinirler aracılığı ile bağlantı kurar. Yaralanma halinde, kesiye uğrayan düzeyin altında kalan kas grupları ile beyin arasındaki bağlantı bozulur. Ekstremiteler ampute edilmiş gibi, fonksiyonel olarak kullanılamaz hale gelir. Bel seviyesinde omuriliğin tam kesisi ile paraplejik hale gelen kişi bacakları olmayan, mesane kontrolü yapamayan. seksuel disfonksiyon gelişmiş bir hastaya dönüşür. Eğer yaralanma 6. servikal omur düzeyinde olursa alt ekstremitelerle birlikte üst ekstremitelerde de felç gelişir. İnterkostal kaslar felç olur, solunum ciddi olarak bozulur. Yaralanma servikal 4 ve yukarı seviyelerde ise diyafram da felç olacağından solunum imkânsız hale gelir. Böyle bir yaralanmada hasta eğer yaşarsa, vücudunun içinde hapisteymiş gibi olur, ihtiyaçları için makinelere ve diğer kişilere tam bağımlı olur. Tek tedavisi önlemedir ve önleme olay yerinde başlar.

Kimlerde Spinal Yaralanmadan Şüphelenilmeli?

Omurilik yaralanması / şüphesi olan hastada hasarın en az seviyede tutulması için öncelikle bu yaralanmanın meydana gelmiş olabileceği düşünülmelidir. Omurilik yaralanmasına bağlı bulguların ortaya çıkmasının beklenmesi genellikle kalıcı hasarın önlenmesi için çok geç kalındığına işaret eder. Omurilik yaralanmasına neden olan koşulların bilinmesi, yaralanmanın tanınması, öykü alma sırasında ve olay yeri bakısında dikkatli olunması açısından önemlidir.

Kazanın oluş biçimi öğrenilmelidir. Taşıt kazalarındaki gibi boynun öne ve arkaya hızlı hareketi (akselerasyon – deselerasyon kuvvetleri), sığ bir havuza dalma veya yüksekten ayakları üstüne atlama gibı kompresyon yaralanmalarında spinal yaralanma olasılığı yüksektir. Hastanın diğer yaralanmaları şiddetli mekanizmalarla oluşmuşsa eş zamanlı olarak spinal yaralanmanın da olabileceği unutulmamalıdır. Kafada, yüzde ve klavikulaların üstünde major travması olan hastaların çoğunda aynı zamanda servikal omurga yaralanması bulunması olasılığı da yüksektir. Ezilme (crush), göçük altında kalma, yıldırım çarpmasında şiddetli kas kasılmaları sonucu omurga yaralanması gelişebilir. Baş, boyun, göğüs, sırt ve karından ateşli silah yaralanmasında omurga yaralanması da olabileceği unutulmamalıdır. Sonuç olarak, travmadan sonra bilinç bozukluğu olan bir hastada veya çoklu yaralanmalı hastalarda omurga yaralanması olabileceği hatırlanarak müdahaleler buna göre yapılmalıdır.