Ekinoks Nedir Hangi Tarihlerde Gerçekleşir?
İçindekiler
Ekinoks Nedir Hangi Tarihlerde Gerçekleşir? Ekinoks, ilkbahar ve sonbaharın başlangıcını belirleyen astronomik bir olgudur. Ekinoks kelimesi Latince kökenlidir ve “eşit gece” anlamına gelen “aequus” (eşit) + “nox” (gece), “aequinoctiu” kelimelerinden türemiştir.
Bu olay ilkbahar ve sonbaharda yılda iki kez gerçekleşir. Yılın iki günü için, geceler ve günler eşit olur, 12 saat.
Olay, yılın bazı dönemlerinde doğrudan intertropikal şerit üzerinde güneş ışığı insidansı ile sonuçlanan Dünya eksenindeki eğimin bir sonucu olarak ortaya çıkar.
İki yarım küre Güneş’e eşit olarak konum aldığı için, aynı miktarda ve yoğunlukta güneş ışığı alırlar.Ekinoks, gündüz ve gece için neredeyse aynı 12 saatlik sürenin açıklamasıdır.
Ekinokslar yıldan yıla değişir, her ekinoks arasında genellikle altı saat gecikir, çünkü Dünya’nın tam dönüşü 365 gün ve birkaç saat sürer. Böylece, her dört yılda bir ekinokslar gecikir. Bu, bazı yüzyıllarda biraz ilerleyeceği anlamına gelir.
Sonbahar Ekinoksu ve İlkbahar Ekinoksu
İlkbahar ve sonbahar mevsimleri Ekinoks ile bilinmektedir. Bu olay 20 Mart’ta, Kuzey Yarımkürede ilkbaharın ve Güney Yarımkürede sonbaharın başlamasıyla ortaya çıkar.
Buna karşılık olarak, 23 Eylül’de, Kuzey Yarımkürede sonbaharın başlangıcı ve Güney Yarımküre’de ilkbahardır.
Kuzey Yarımkürenin sonbahar ekinokslarında Kuzey Işıkları meydana gelir.
Yaz ve kış mevsimlerinin başlangıcı, başka bir astronomik olay olan gündönümü tarafından belirlenir.
Ekinoks ve Gündönümü
Ekinoks sonbahar ve ilkbaharın başlangıcını ifade ederken, gündönümü yaz ve kış başlangıcını ifade eder.
Her iki astronomik olay da yılda iki kez gerçekleşir. Dünya’nın eğimi ve böyle bir mevsimde aldığı güneş insidansı ile yakından ilişkilidirler.
Bunun nedeni, Dünyanın dönme ve çeviri hareketlerinin güneş ışığının yarıkürelerde (kuzey ve güney) dağılımını belirleyeceğidir.
Ekinoks ile ilgili farklı bilgiler
- Ekinokslar sırasında, güneş tam olarak doğuda doğar ve tam olarak batıda batar.
- Ekvator’da gündüzler ve geceler gündönümü sırasında her zaman saat 12’dir.
- Ekvatorda gündönümü tanımsızdır. Yani ne kış ne de yaz.
- Sonbaharda ekinoks ışıkları canlılarda uykuyu uyarmakla birlikte, ağaçlara düşen yapraklar ve çeşitli meyve ve sebzelerin olgunlaşması gibi canlılarda biyolojik değişikliklere neden olur.
- Ekinoks birçok kültürde ışık ve karanlık güçleri arasındaki denge anı olarak kutlanır.
- Bahar ekinoksu, Hıristiyan dinindeki Paskalya bayramlarıyla ilişkilidir.