Türkiye’de Mesken Tipleri
Türkiye’de Mesken Tipleri. Mesken, en küçük yerleşim birimi ve toplumların ekonomi ve kültürlerini yansıtır.
Ahşap meskenler: Ahşap meskenler, orman kenarı yerleşim birimlerinde yaygındır. Karadeniz Bölgesi’nde ahşabın meskenlerde kullanım oranı daha fazladır. Hatta bazı meskenler, tamamen ahşap malzemeden yapılmıştır. Karadeniz Bölgesi bol yağışlı olduğu için zemin genellikle ıslaktır. Onun için bazı meskenler, bu ıslaklıktan etkilenmemek adına yüksek ahşap ayaklar üzerine oturtulmuştur. Bunlara serender adı verilir. Serenderler, genellikle kiler ve depo olarak kullanılmaktadır.
Kerpiç meskenler: Bu tür meskenler İç Doğu ve Güneydoğu Anadolu’da daha çok görülür. Kerpiç, killi toprakların, samanla karıştırılarak çamur haline getirildikten ve kalıplara döküldükten sonra, güneşte kurutulmasıyla elde edilir. Kerpiç evler genellikle Güneydoğu Anadolu’da Harran’da yapılmış olan kerpiç evler aşırı sıcaklardan korunmak amacıyla bu evlerin çatı kısımları koni şeklinde yapılmıştır. Bu tip çatılara tonoz çatı, evlere de tonoz evler denir.
Taş meskenler: Taş, meskenlerde kullanılan taşlar, genellikle yakın çevreden sağlanır. Bu da yörenin taş özelliklerine bağlıdır. Taşların meskenlerde yapı malzemesi olarak tercih edilmesi, işlenebilir ve dayanıklı olmasına bağlıdır. Doğu Anadolu’daki evlerde çok kullanılan siyah renkli taşlar bazalttır. Erzurum-Kars ve Ardahan plâtolarında, Van Gölü kuzeyinde, Güneydoğu Anadolu’da (Karacadağ) oldukça yaygındır. Ankara çevresinde Andezit, (Ankara taşı) çok yaygındır. Akdeniz Bölgesi’nde de meskenlerde kullanılan taşların başında yine kalker gelir.
Betonarme meskenler: Son zamanlarda kasaba ve kentlerde yapılan meskenlerin tamamına yakınında beton ve tuğla malzeme kullanılmıştır. Betonun içerisine demirin de konulmasıyla inşa edilen betonarme binalar, çok katlı olarak yapılabilmektedir. Ekonomik imkânların giderek iyileşmesi, bilgi ve görgünün artması, yeni inşaat tekniklerinin yaygınlaşması gibi nedenlerle ahşap, toprak ve taş evler giderek azalmakta, buna karşılık betonarme evler yaygınlaşmaktadır.