Leptin Eksikliği ve Leptin Miktarı Nasıl Artırılır?
İçindekiler [göster]
Leptin Eksikliği ve Leptin Miktarı Nasıl Artırılır? Tatmin hormonu leptininin düşük seviyeleri, cılız bellek, anoreksi, depresyon ve sık enfeksiyonlarla ilişkilendirilmiştir. Leptin, kilo kaybına neden olan tokluk hormonudur ve vücudun yağ hücreleri tarafından üretilmektedir. Leptin eksikliği bilişsel değişiklikler, anoreksi, depresyon ve alzheimer hastalığı ile ilişkili olduğu bulunmuştur.
Özet olarak leptin, kiloyu belirleyen 4 hormondan biridir. Yağ dokusunda kaynaklanır, bunun için reseptörler hipotalamus ve hipokampus iki önemli beyin bölgesinde yoğun bulunmaktadır. Leptin, gıda alımını inhibe etmek ve fazla kalorilerin şu demek oluyor ki yağ hücrelerinde depolanmasını sağlamak için beyne bir sinyal verme görevini yapar. Aynı zamanda, yağsız dokuyu aşırı yağ yüklenmesinden korumaktadır. Artan leptin, daha yüksek vücut yağ hacmi, daha efsunk bireysel yağ hücrelerinin boyutu, aşırı yeme ve açlık benzer biçimde etkilerle ilişkilidir. Kemirgenlerde enerji için kahverengi yağ kullanımı enerji harcamasını arttırmaktadır. Kişi ne kadar az yağ alırsa o kadar az leptin üretmektedir.
Leptin eksikliği (düşük leptin)
Leptin aleni bir halde iyi ve biroldukca yönden gerekmektedir. Buradaki sorun, kan da aşırı leptin bırakan vücudun belirli bölgelerinde (hipotalamus) leptin direnci oluşturur. Diğer bir mesele düşük leptin seviyeleri yada aşırı durumlarda leptin eksikliğidir.
Nedenleri
Düşük leptin seviyelerine bazı nedenler sebep olmaktadır. Bu nedenler aşağıdaki gibidir:
• Düşük vücut kitle indeksine (bmi) sahip olma
• Soğuğa maruz kalma
• Alkol kullanma
• Egzersiz yapma
• Kısa süreli aç kalma
• Uyku yoksunluğu
• Anoreksiya
Ayrıca leptin eksikliği bazı bozukluklardan da kaynaklanmaktadır. Bu bozukluklar aşağıdaki gibidir:
• Konjenital leptin eksikliği
• Konjenital ve edinilmiş lipoatrofi (lokalize yağ dokusu kaybı)
Düşük leptin seviyelerinin belirtileri altta yatan nedene bağlı olarak değişmektedir. şahıs düşük leptin seviyelerine sahipse bazı durumlarla karşılaşabilir. Bu durumlar aşağıdaki gibidir:
• Daha sık aç hissetme
• Kilo vermede güçlük çekme ve metabolizmanın daha yavaş çalışması
• Vücut yağının yüksek yada düşük yüzdesi
• Menepoz
• Zayıf ve duyarlı kemikler (osteoporoz)
• Sık enfeksiyona yakalanma
Ek olarak ferdin leptin seviyeleri çok düşükse, bütün faydalı sıhhat etkilerini kaçırmış olmaktadır.
Leptin’in zararı olduğu benzer biçimde sağlığa da yararları vardır ve bu sağlık yararları aşağıdaki gibidir:
1) Anksiyete ve depresyonu azaltır
Son zamanlarda meydana getirilen çalışmalar, leptinin antidepresan ve anti-anksiyete özelliklerine haiz bulunduğunu göstermektedir. öte yandan, açlık hormonu olan ghrelin, kaygı ve depresyona neden olmaktadır. Depresyon ve anksiyete, düşük leptin ve artmış ghrelin ile ilişkili bir hastalık olan anoreksiya nervoza (an) olan kadınlarda yaygın bir durumdur. Benzer şekilde, fonksiyonel hipotalamik amenore (ha) olan normal kilolu kadınlarda depresyon ve anksiyete prevalansı arttırmıştır. Ayrıca düşük leptin ve yüksek ghrelin ile karakterize bir hastalıktır. Son zamanlarda obezite, leptin direncine bağlandığından depresyon ve anksiyete artma riski ile ilişkilendirilmiştir. Ve yüksek leptin seviyeleri düşük depresyon skorları ile ilişkilidir. Leptin’in anti-anksiyete etkilerine kısmen prefrontal korteks (pfc), ventral tegmental alan (vta) ve vaksia nigra (sn) ‘daki eylemleri aracılık etmektedir. Leptin, suprachiasmatic nucleus’ta (scn) orexin a’yı inhibe ederek de anksiyeteyi azaltmaktadır.
2) Ketozise girmeye destek sunar
Leptin, kişileri ketoza sokmaya yardımcı olmaktadır. Insülin direncini azaltan mitokondriyal fonksiyonu hsp60’ı artırarak iyileştirmektedir.
3) Bilişsel fonksiyonu geliştirir
Leptinin bilişsel işlev üzerinde bazı olumlu etkileri vardır. Bdnf gibi, leptin de hipokampüste sinaptik plastisite kolaylaştırır ve uzun süreli güçlendirme potansiyasyon (ltp), bellek için eleştiri olan işlemlerdir. Ayrıca leptin mekansal öğrenmeye yardımcı olmaktadır ve hipotalamusta (vmh) bdnf’yi arttırmaktadır. Alzheimer hastalığı konusunda hayvanlar üzerinde yapılan incelemesinde, leptinin kronik olarak uygulanmasının, alzheimer patolojisinin iki işareti olan b-amiloid ve tau proteinlerini azaltarak, vaziyet için faydalı olabileceğini ve bilişsel performansı iyileştirdiğini göstermiştir.
4) Doğurganlığı ve kemik sağlığını geliştirir
Leptinin doğurganlığı geri kazanmıştırrdığı ve sıska kadınlarda kemik sağlığını iyileştirebileceği kanıtlanmıştır. Koşucular ve dansçılar dâhil olmak üzere aşırı derecede vücut yağları olan bayanların yanı sıra yeme bozukluğu olan hanımefendiler da, adetlerinin durduğu, ksıcaklıkrlık ve osteoporoz gibi ciddi sorunları tetikleyen bir vaziyet olan hipotalamik amenore (ha) geliştirmeye eğilimlidir. Leptin olmadığında, hanımlarda adet dönemleri biter, vücut kronik olarak enerjiden mahrum kalır, kemik kaybı ve artmış kemik kırılma riski yaşanmaktadır. Bileşik bir leptin formuyla tedavi, bu hasta grubunda doğurganlığı geri kazanabilir ve kemik kırılma riskini azaltabilmektedir. Bu, aç kalma doğurganlığın azalmasının bir nedenidir. Leptin, luteinize edici hormonu (lh), folikül stimüle edici hormonu (fsh) ve koryonik gonadotrofinini (hcg) artırarak doğurganlığa yardımcı olmaktadır.
5) Bağışıklık sistemini sağlamlaştırır
Düşük leptin üretim koşullarının artmış enfeksiyon hassaslığı ile ilişkili olduğu gösterilmiştir. Açlık esnasında leptinin azalması, aç olmanın bağışıklık sistemini baskıladığı ana mekanizmalardan biridir.
6) Organik katil hücreleri uyarır
Kronik enfeksiyonlara yakalanan kişiler çoğu zaman daha düşük bağışıklık sistemine sahiptir ve naturel öldürücü hücreleri ve organik öldürücü hücreleri aktivitesi için kan testleri sıklıkla düşüktür. Leptin, organik öldürücü hücrelerinin olgunlaşmasını, üretimini, aktivasyonunu ve fonksiyonunu uyarmaktadır. Il-2, il-12 üretimini arttırır ve naturel öldürücü (nk) hücrelerde performans göstermektedir. Bununla birlikte nk hücrelerini, il-1, il-6 ve tnf’yi artırarak dolaylı olarak aktive etmektedir.
7) İnsülin hassaslığını artırır
Leptin mc4r kanalıyla insülin kırılganlığını arttırmaktadır.
8) Kolesterolü düşürür
Genetik bir leptin eksikliği ile doğmuş kişiler derinden obezdir, ayrıca yüksek insülin ve yüksek kolesterole sahiptirler. Bu kişilerde leptin replasmanı insülin, kolesterol, trigliserit ve ldl kolesterol seviyelerini artırmaktadır.
9) İge immün yanıtlarını inhibe ederek alerjik reaksiyonlarla savaş verir
Th1 baskın rolüne bakılırsa leptin, ige aracılı sitokin üretimini baskılamaktadır. Ayrıca, çalışmalar leptin reseptörü eksikliğinin ige aracılı anafilaksi büyüttüğünü göstermiştir.
10) Amino asitlerin ve şekerin emilimini azaltır
Leptin, mide tarafınca salgılanır ve ordan ince bağırsağa girer. Bağlarırsaklara ulaştığında, leptin bazı besin maddelerinin emilimini engellemektedir. örneğin, butirat, fruktoz ve oligopeptid alımını arttırmaktadır. Diğer taraftan, glukozu ve galaktoz alımını azaltmaktadır. Ek olarak proline, beta-alanin ve glutamin dahil olmak üzere birfazlaca amino asidin emilimini de inhibe etmektedir. Glikoz ve amino asitlerin emilimini bloke ederek kilogram yitirilmesine yardımcı olmaktadır. Bununla birlikte, glikoz alımını bloke etmek, sibo’nun ortaya çıkması veya yetersiz beslenmeler için amino asitleri emmemesi için daha iyi bir şans vermektedir.
11) Enflamasyonu düşürür
Vip leptin üretimine yol açmaktadır, bununla beraber vip, kg üzerinde karfer etkilere sahiptir. Iştahı engellemesine karşın, net tesiri şişmanlığı arttırmaktadır.
Çeşitli faktörler leptini arttırmaktadır, ancak çoğu sağlıksızdır. Leptini yükselten sağlıksız bir faktöre örnek stresdir. Ek olarak aşırı kiloluluk ve uyku apnesi de leptini arttırmaktadır. şahıs stres yaşadığında, leptin salınır ve ne kadar çok leptin salarsa, o kadar çok fazla yemek tüketir. Leptin, temel olarak yiyeceklerden sonra artmaktadır, daha fazla hem obez hem de sağlıklı kişilerde karbonhidratlar, daha sonra da yağlar artmaktadır.
Lektinler, şeker moleküllerine bağlanan proteinlerdir. Leptin reseptörleri, cona (baklagillerde) ve wga (buğdayda) şeklinde bağlanmayı sevdiren lektinlerin bu şeker moleküllerine sahiptir. Leptin reseptörleri üzerindeki şeker molekülleri bağlanırsa yada çıkarılırsa, reseptörler hemen hemen hiç işlev görmemektedir. Bundan dolayı, şayet leptinlerin vücuttaki aktivitesini arttırmak isteniyorsa, lektinlerden kaçınılmalıdır. Leptin arttırma yolları aşağıdaki gibidir:
1) Daha fazla karbonhidrat ve yağ tüketilmelidir
Karbonhidrat ve yağ içeren yemekler leptini arttırmaktadır.
2) Östrojen seviyeleri test edilmelidir
östrojen leptini arttırmaktadır, bu çoğu zaman fenadür, çünkü aşırı östrojenler leptin direncine bağlanmıştır. Bununla birlikte kişi menopozda ise, östrojen aktivitesinin sürdürülmesi, leptin seviyelerinin dengelenmesine yardımcı olmaktadır. Hormonlarının dengeli olduğundan emin olmak için doktorla görüşülmelidir.
3) İnsülin kontrol edilmelidir
Leptin, insülin sekresyonuna cevap olarak yiyeceklerden 4-6 saat sonrasında artmaktadır. Insülin ve glikoz seviyelerini düzgüsel aralıkta olduklarından güvenli olmak için kontrol edilmelidir.
4) Yeterince uyulmalıdır
Obez olmayan bireylerde örneğin, 8-12 saat açık uyku dinlendirici uyku, leptini normal seviyelere çıkarmaktadır. öte yandan, uyku yoksunluğu leptin seviyesini düşürmektedir. Benzer şekilde sirkadiyen saat proteinleri leptin üretimini arttırmaktadır. şahıs ehil kalitede uyku almış olduğundan güvenilir olmalıdır.
5) Alkol alımı azaltılmalıdır
Alkol, leptin miktarını öteki kalorilere göre daha çok azaltmaktadır. Bu yüzden alkol alımı azaltılmalıdır.
6) Glukozamin
Glukozamin ve heksosaminler pankreas beta hücrelerinde leptini arttırmaktadır. Yeniden de kişilerde leptini arttırmak için glukozamin önerecek ehil delil bulunmamaktadır.Leptin’in sağlığa yararları